Na stronie Rządowego Centrum Legislacji pojawił się projekt ustawy zmieniający przepisy ustawy o CIT. Jednym z jego założeń jest uchylenie regulacji o tzw. ukrytej dywidendzie. Przepisy te zostały wprowadzone do ustawy w ramach Polskiego Ładu i miały zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2023 r. Wygląda na to, że Ministerstwo Finansów zmienia jednak zdanie w tym zakresie. W dzisiejszym tekście specjaliści z naszego biura rachunkowego przybliżają tę kwestię.

Jaki był cel wprowadzenia przepisów o ukrytej dywidendzie?

Wprowadzenie przepisów o ukrytej dywidendzie w założeniu miało ograniczyć generowanie u podatników sztucznych kosztów uzyskania przychodu, w sytuacji w której zamiast wypłaty wspólnikom zwykłej dywidendy dystrybucja zysku odbywałaby się poprzez wypłaty na ich rzecz świadczeń w innych formach. W związku z tym ustawodawca postanowił wyłączyć takie wydatki z kosztów uzyskania przychodu.

Czym miała być ukryta dywidenda? Biuro rachunkowe tłumaczy

Ustawa o CIT w art. 16 ust. 1d dosyć nieprecyzyjnie wskazywała, że za ukrytą dywidendę będą uważane następujące kategorie kosztów, jeżeli:

• wysokość tych kosztów lub termin ich poniesienia w jakikolwiek sposób są uzależnione od osiągnięcia zysku przez podatnika lub wysokości tego zysku
• racjonalnie działający podatnik nie poniósłby takich kosztów lub mógłby ponieść niższe koszty w przypadku wykonania porównywalnego świadczenia przez podmiot niepowiązany
• koszty te obejmują wynagrodzenie za prawo do korzystania z aktywów, które stanowiły własność lub współwłasność wspólnika lub podmiotu powiązanego ze wspólnikiem przed utworzeniem podatnika.

Wymieniony katalog mógł zatem objąć szeroki zakres wydatków, chociażby czynsze najmu płacone przez spółkę na rzecz wspólnika za udostępnienie nieruchomości. W związku z tym przepisy te od samego początku budziły wiele wątpliwości wśród specjalistów z zakresu rachunkowości i doradców podatkowych.

Ministerstwo finansów uchyli przepisy o ukrytej dywidendzie

Ministerstwo Finansów postanowiło zmienić swoje stanowisko. Opublikowany projekt całkowicie uchyla przepisy ustawy o CIT w zakresie ukrytej dywidendy. Widocznie w Ministerstwie Finansów ktoś poszedł po rozum do głowy.  W uzasadnieniu do ustawy czytamy:

„(…) jak wynika z postulatów zgłaszanych przez organizacje branżowe, przedsiębiorców i ekspertów, jak również w świetle dalszych analiz Ministerstwa Finansów, wskazane – 12 – brzmienie przepisu prowadziłoby do wątpliwości interpretacyjnych w zakresie wzajemnych zależności pomiędzy przepisami o ukrytej dywidendzie i przepisami o cenach transferowych. Regulacje w zakresie ukrytej dywidendy mogłyby znacznie utrudnić działanie grup kapitałowych świadczących na rzecz spółek zależnych usługi wsparcia, uzależnione od rentowności tych spółek, jak również wpłynąć negatywnie na świadczenie usług licencyjnych. Istotne wątpliwości budziły również potencjalnie skutki przepisów o ukrytej dywidendzie względem stosowanej na gruncie cen transferowych metody podziału zysku oraz korekty cen transferowych.

Poza aspektami wskazanymi wyżej, z uwagi na szeroki charakter przesłanek prowadzących do uznania kosztów za ukrytą dywidendę (w tym przesłanki dotyczącej korzystania z aktywów), nie można byłoby zupełnie wykluczyć sytuacji, w których zakresem przepisu objęte byłyby również inne określone transakcje uzasadnione gospodarczo, których głównym celem nie jest de facto transfer nadwyżek finansowych do podmiotów powiązanych.

Jednocześnie, postulaty zgłoszone przez organizacje branżowe wskazywały na konieczność ograniczenia przepisów antyabuzywnych, które mogą dotyczyć podobnych kategorii płatności. Tożsamych kategorii płatności mogłyby bowiem dotyczyć przepisy o ukrytej dywidendzie, podatku od przerzuconych dochodów i minimalnym podatku dochodowym. Ponadto, niektóre z kategorii płatności, np. koszty finansowania dłużnego, podlegają już obecnie dodatkowym ograniczeniom lub limitom.”