Fundacja rodzinna jest formą organizacji działającej na rzecz gromadzenia majątku oraz zarządzania nim w interesie beneficjentów, czyli osób lub grup osób wyznaczonych przez fundatora. Jej celem jest również spełnianie świadczeń na rzecz beneficjentów, które mogą mieć charakter edukacyjny, charytatywny, kulturalny, społeczny lub inne zgodne z zasadami działalności fundacji. 

Jakiemu opodatkowaniu podlegają jednak w praktyce te podmioty?

Fundacje rodzinne w Polsce

Fundacje rodzinne są zatem formą organizacji działających na rzecz określonych celów. Ich istotną cechą jest to, że są one często tworzone przez członków jednej rodziny, którzy przeznaczają na nie swoje środki majątkowe. Fundacje rodzinne działają na podstawie ustawy z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej, która reguluje zasady ich funkcjonowania, strukturę organizacyjną, cele działania oraz inne aspekty istotne dla ich działalności. Ustawa ta stanowi ramy prawne dla tworzenia i funkcjonowania fundacji rodzinnych w Polsce. Opodatkowanie fundacji rodzinnych jest regulowane przez odpowiednie przepisy podatkowe w danym kraju.

Podatki w fundacji rodzinnej

Pierwszym z podatków odnoszących się do fundacji rodzinnych jest podatek dochodowy od osób prawnych (CIT). 

Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych, fundacja rodzinna podlega podatkowi CIT jako osoba prawna, natomiast w tym zakresie korzysta z tzw. zwolnienia podmiotowego.

Art. 6 ust. 1 pkt 25 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wskazuje bowiem, że ,,zwalnia się od podatku fundację rodzinną”. Oznacza to, że dopóki fundacja nie dokonuje wypłat dla beneficjentów, unika opodatkowania CIT. W tej kwestii zatem opodatkowanie fundacji rodzinnej następuje dopiero w momencie wypłaty świadczeń lub likwidacji.

W tym wypadku stawka podatku dochodowego od osób prawnych dla fundacji rodzinnych wynosi 15% od wartości wypłaconego świadczenia, co stanowi korzystne rozwiązanie w porównaniu z innymi strukturami organizacyjnymi. Co istotne, podatek ten nie jest ponoszony przez beneficjenta, lecz przez samą fundację rodzinną.

Warto przy tym także zauważyć, że to zwolnienie z CIT nie jest absolutne, gdyż istnieją pewne wyjątki od tej reguły określone w obowiązujących przepisach. Przykładowo, dotyczy to opodatkowania przychodów z budynków, podatku od świadczeń fundacji, mienia likwidacyjnego oraz ukrytych zysków, a także innych.

Pomimo korzystnego opodatkowania podatkiem dochodowym, fundacja rodzinna jest podatnikiem innych podatków, analogicznie do innych osób prawnych. W przypadku posiadania nieruchomości, musi regulować związany z nimi podatek od nieruchomości. 

Oprócz tego, fundacja rodzinna może być również zobowiązana do uiszczenia podatku od towarów i usług (VAT), podatku minimalnego od nieruchomości komercyjnych oraz podatku od czynności cywilnoprawnych, w zakresie w jakim ta działalność podlega opodatkowaniu. Opodatkowanie VAT fundacji rodzinnej odbywa się zgodnie z ogólnymi regulacjami wynikającymi z ustawy o VAT.

Dodatkowo, przy wypłatach dla beneficjentów oprócz stawki 15% CIT, może istnieć także konieczność zapłaty PIT. Zwolnienie 0% PIT występuje przy wypłatach do majątku fundatora oraz beneficjentów z tzw. „grupy zero” w stosunku do fundatora czyli małżonka, zstępnego, wstępnego, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę. Natomiast stawka 15% PIT będzie tutaj występowała w przypadku wypłaty do majątku osób innych niż fundator oraz beneficjenci z „grupy zero”.

Opodatkowanie fundacji rodzinnych jest złożonym zagadnieniem, które zależy od wielu czynników, takich jak np. przepisy podatkowe danego kraju oraz specyfika statutu i celów fundacji. Dlatego też warto starannie analizować zasady opodatkowania oraz konsultować się z ekspertami podatkowymi w celu zapewnienia zgodności z przepisami oraz optymalizacji obciążeń podatkowych. Z uwagi na zmienność przepisów podatkowych oraz różnice między krajami, fundacje rodzinne powinny regularnie monitorować obowiązujące przepisy podatkowe i dostosowywać swoją działalność do zmian w prawie podatkowym.

Pamiętaj, że dla własnego bezpieczeństwa należy przedyskutować sprawę z doradcą podatkowym lub radcą prawnym. 

Na konsultację w łatwy sposób umówisz się pod numerem +48 538 116 064